I. Tên sáng kiến:
“SỬ DỤNG TRẮC NGHIỆM ONLINE TRONG KIỂM TRA, ĐÁNH GIÁ THƯỜNG XUYÊN VÀ ĐỊNH KỲ”
II. Lĩnh vực áp dụng: Công tác chuyên môn
III. Mô tả bản chất của sáng kiến:
1. Tình trạng giải pháp đã biết:
Đã nhiều năm nay, Bộ Giáo dục và đào tạo đã đưa hình thức trắc nghiệm vào trong kiểm tra đánh giá ở hầu hết các bậc học, cấp học. Đây cũng là hình thức mà các nước tiên tiến đã áp dụng từ rất nhiều năm nay.
Từ những ngày đầu áp dụng do thầy cô và học sinh chưa quen với hình thức trắc nghiệm nên vẫn còn chủ yếu là sử dụng một phần hình thức tự luận và một phần là hình thức trắc nghiệm, thường thì kết hợp theo tỉ lệ điểm 7:3, 3:7, 6:4, 4:6 hoặc 5:5. Cho đến nay, Bộ giáo dục đã gần như hoàn toàn thay thế hình thức kiểm tra tự luận bằng hình thức trắc nghiệm của hầu hết các môn ở cấp học THPT và khuyến khích áp dụng rộng rãi ở các bậc học, cấp học khác. Hiện tại, ở cấp học THPT Bộ giáo dục và đào tạo đã tổ chức kỳ thi Quốc Gia Trung học phổ thông với 8/9 môn thi có 100% sử dụng hình thức trắc nghiệm.
Trong các kỳ thi do Bộ giáo dục và đào tạo chủ trì tổ chức, để thi ở các môn thi được chọn từ ngân hàng câu hỏi trắc nghiệm và chia thành rất nhiều đề thi sao cho trong cùng một phòng thi có nhiều đề thi (khoảng 20 đề thi) để khả năng trùng lặp các câu hỏi giữa các thí sinh gần nhau có tỉ lệ rất thấp, từ đó dẫn đến hiệu quả cao trong việc đánh giá năng lực thật sự của học sinh nhằm xét tuyển đầu vào đại học cho các trường đại học một cách khách quan và chính xác.
Theo cách làm trên, Bộ giáo dục và đào tạo cũng đã nghĩ đến một kỳ thi THPT Quốc Gia đưa công nghệ máy tính điện tử thay thế cho giấy mực nhằm tăng tính hiệu quả khách quan trong kiểm tra đánh giá và tiết kiệm chi phí giấy mực cho kỳ thi. Kỳ thi THPT Quốc gia với hình thức trắc nghiệm online.
Việc kiểm tra đánh giá bằng hình thức trắc nghiệm online trong trường học phổ thông cũng đã được áp dụng thường xuyên qua các kỳ thi olympic và mang lại hiệu quả nhất định. Tuy nhiên, hình thức này chỉ áp dụng đối với một bộ phận nhỏ học sinh tham gia. Như vậy, để tất cả các em học sinh trong nhà trường có kỹ năng làm bài trắc nghiệm online thi nhà trường phải mạnh dạn và thường xuyên tổ chức các kỳ kiểm tra định kỳ và kiểm tra thường xuyên bằng hình thức trắc nghiệm online trên máy tính điện tử.
Là lực lượng lãnh đạo trong công tác chuyên môn và tin học, chúng tôi nhận thấy được rằng: việc đổi mới phương thức trong kiểm tra đánh giá bằng hình thức trắc nghiệm online là hết sức cần thiết trong nhà trường nhằm các mục tiêu như: không tiêu cực trong kiểm tra đánh giá, chất lượng giáo dục được nâng cao, học sinh siêng năng hơn và tiết kiệm được chi phí cho các kỳ kiểm tra. Từ đó, chúng tôi đã mạnh dạn thí điểm việc kiểm tra thường xuyên và kiểm tra định kỳ bằng hình thức trắc nghiệm online.
2. Nội dung giải pháp đề nghị công nhận là sáng kiến:
* Mục đích của giải pháp: với thực trạng trên, chúng tôi và Ban giám hiệu nhà trường đã thực hiện giải pháp: “SỬ DỤNG TRẮC NGHIỆM ONLINE TRONG KIỂM TRA, ĐÁNH GIÁ THƯỜNG XUYÊN VÀ ĐỊNH KỲ” và đưa vào thực hiện từ đầu năm học 2017 – 2018 với một số hiệu quả nhất định.
Tài liệu được chia sẻ miễn phí tại: https://www.dvtuan.com/
Mục tiêu đặt ra của giải pháp là bước đầu hình thành kỹ năng làm bài kiểm tra trắc nghiệm online bằng cách sử dụng máy tính điện tử cho học sinh nhằm nâng cao chất lượng giáo dục, giảm tiêu cực trong kiểm tra đánh giá và tiết kiệm chi phí cho nhà trường.
* Bản chất và tính mới của giải pháp:
- Không tiêu cực trong kiểm tra đánh giá: Với hình thức thi trắc nghiệm khách quan trên máy tính, mọi hình thức liên quan đến tiêu cực đều bị loại bỏ triệt để. Học sinh không thể học tủ, học lệch, không thể xin xỏ, nhờ cậy sự giúp đỡ từ thầy cô giáo hoặc người thân. Với ngân hàng đề thi lớn, mỗi học sinh thực hiện trên một máy. Học sinh sẽ không còn cơ hội trao đổi hay xem tài liệu mà phải dựa vào năng lực và kiến thức bản thân, do đó kết quả thi phản ánh một cách chính xác lực học của mỗi người. Tương tự người học, giáo viên cũng không thể khoanh vùng, bỏ tiết, không thể dạy thiếu chương trình, không thể thiên vị, ưu tiên làm mất công bằng xã hội. Tất cả đều khách quan và công bằng.
- Chất lượng giáo dục được nâng cao: Đối với giáo viên, việc sử dụng hệ thống trắc nghiệm trực tuyến trong dạy học là vô cùng có lợi. Khâu ra đề, chấm thi, đánh giá đã có máy móc làm hộ, rất khách quan và công bằng, khối lượng và áp lực công việc giảm đi nhiều, quỹ thời gian rỗi tăng lên, giáo viên có điều kiện hơn trong nghiên cứu khoa học và học tập nhằm nâng cao trình độ chuyên môn. Học sinh không kêu ca phàn nàn, không khiếu nại thắc mắc.
- Học sinh chăm chỉ hơn: Khi áp dụng hình thức thi trắc nghiệm trực tuyến cho các kỳ thi trong nhà trường, học sinh hiểu rõ rằng mình đã không còn sự lựa chọn nào khác ngoài việc học tập thật tốt. Hình thức thi này sẽ xóa đi tâm lý chủ quan, ỷ lại của một số bộ phận học sinh trong trường. Kiểm tra trắc nghiệm trực tuyến không hề ảnh hưởng đến cách dạy và học của học sinh, mà nó luyện cho học sinh phản xạ nhanh hơn, tìm được cách tối ưu hóa cho mọi vấn đề bằng cách rút ngắn thời gian giải quyết vì mỗi câu hỏi chỉ có một đáp án đúng. Thực tế, trong các các câu hỏi trắc nghiệm khách quan, trong số 4 phương án trả lời thường có 2-3 phương án rất gần nhau, đòi hỏi thí sinh phải suy nghĩ kỹ lưỡng và có lập luận chặt chẽ để chọn câu trả lời chính xác nhất.
- Tiết kiệm chi phí cho nhà trường: Sử dụng hệ thống trắc nghiệm trực tuyến, mọi thông tin và dữ liệu đều có ở trên máy tính, nhà trường sẽ bớt đi khoản kinh phí cho việc in đề thi, phiếu trả lời trắc nghiệm, không tốn thời gian và công sức cho việc chấm thi. Mọi thao tác diễn ra một cách nhanh chóng và tự động trên máy tính với cú click chuột. Học sinh sẽ có ngay kết quả thi mà không cần phải chờ đợi, chính xác đến 100% nên không xảy ra tình trạng khiếu nại trong thi cử. Với hình thức thi này chúng ta tiết kiệm được rất nhiều thời gian và kinh phí cho nhà trường và xã hội.
* Các giải pháp thực hiện:
1. Giải pháp chung:
1.1. Đối với Ban giám hiệu và giáo viên”
- Dựa theo định hướng và mục tiêu của việc kiểm tra đánh giá để tiến hành xây dựng các kế hoạch kiểm tra đánh giá thường xuyên và định kỳ bằng hình thức trắc nghiệm online ở một số bộ môn có ưu thuế.
- Thành lập các Ban có liên quan để thực hiện việc ra câu hỏi bổ sung cho ngân hàng trắc nghiệm, tổ chức thẩm định các câu hỏi trắc nghiệm trong ngân hàng, tổ chức kiểm tra đánh giá, thu thập số liệu sau kỳ kiểm tra, đánh giá chất lượng câu hỏi sau kỳ kiểm tra và hoàn thiện ngân hàng câu hỏi.
1.2. Đối với học sinh:
- Cần hiểu được tầm quan trọng của việc sử dụng công nghệ máy tính vào trong kiểm tra đánh giá của nhà trường.
- Để làm tốt được bài trắc nghiệm các em phải có kỹ năng làm bài trắc nghiệm khách quan, kỹ năng sử dụng máy tính và các ứng dụng trong máy tính để đáp ứng cho việc kiểm tra đánh giá.
- Cần có thái độ học tập nghiệm túc hơn, siêng năng hơn để được đánh giá đúng năng lực qua các bài kiểm tra trắc nghiệm online.
2. Giải pháp cụ thể:
2.1. Đối với Ban tổ chức các kỳ kiểm tra đánh giá:
● Bước một: định hướng nội dung bài kiểm tra
- Căn cứ vào định hướng của Ban giám hiệu về việc đổi mới hình thức kiểm tra đánh giá bằng cách sử dụng trắc nghiệm online trong kiểm tra thường xuyên và kiểm tra định kỳ
- Minh họa: một trong các kế hoạch đã làm:
| PHẦN TÊN CƠ QUAN *** Số: | CỘNG HOÀ XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM Độc Lập - Tự do - Hạnh phúc |
………………………, ngày 04 tháng 11 năm 2017
KẾ HOẠCH
Tổ chức “Kiểm tra học kỳ I môn tin học khối 10 và 11 bằng hình thức trắc nghiệm online năm học 2017-2018”
I. MỤC ĐÍCH, YÊU CẦU:
- Thực hiện kiểm tra đánh giá học sinh bằng hình thức trắc nghiệm online ở bộ môn tin học khối 10 và khối 11 học kỳ 1 năm học 2017 – 2018.
- Giáo viên thực hiện đúng quy định soạn ngân hàng câu hỏi trắc nghiệm và ra đề và bảo mật đề kiểm tra.
- Thực hiện coi kiểm tra, hướng dẫn học sinh qui trình thực hiện một bài làm kiểm tra trắc nghiệm online qua trang web https://tracnghiemonline.vn
II. NỘI DUNG, HÌNH THỨC, THỜI GIAN TỔ CHỨC
1. Nội dung:
- Ngân hàng câu hỏi trắc nghiệm thuộc chuẩn kiến thức của chương trình giáo dục phổ thông theo sách giáo khoa tin học lớp 10 và 11.
- Các câu hỏi trong ngân hàng câu hỏi phải do nhiều giáo viên có giảng dạy soạn và phân loại câu hỏi theo 4 mức độ: Biết, hiểu, vận dụng và vận dụng cao theo đúng tỉ lệ số lượng câu hỏi mà BGH đã quy định.
- Tổ chức nhóm thẫm định lại nội dung và mức độ câu hỏi trong ngân hàng trắc nghiệm.
- Tổ chức lựa chọn các câu hỏi để làm đề kiểm tra theo hình thức ngẫu nhiên và theo đúng tỉ lệ mức độ câu hỏi do Ban giám hiệu quy định.
- Tổ chức cho học sinh xem lại đáp án sau thi và giải quyết khiếu nại nếu có.
2. Hình thức, đối tượng dự thi:
- Hình thức: thi trắc nghiệm Online. Mỗi học sinh sẽ được BTC cấp mã để đăng nhập tham gia cuộc thi tại trang https://tracnghiemonline.vn Đề thi được lấy ngẫu nhiên 40 câu từ ngân hàng câu hỏi trắc nghiệm, điểm cao nhất cho mỗi bài làm là 10 điểm.
- Đối tượng dự thi: Học sinh khối 10 và 11.
3. Thời gian:
- Theo lịch kiểm tra từ ngày 27 – 12 đến 30 – 12 năm 2017.
III. Thành Phần Ban tổ chức: (Gồm các đồng chí trong Ban giám hiệu trường, tổ trưởng chuyên môn bộ môn tin học, các thành viên giảng dạy môn tin học khối 10 và 11)
| BAN GIÁM HIỆU | | |
Nơi nhận:
● Bước hai: Soạn thảo ngân hàng câu hỏi trắc nghiệm theo phân công:
- Dựa vào nội dung và giới hạn của chương trình học giáo viên bộ môn tiến hành soạn ngân hàng câu hỏi trắc nghiệm theo đúng phân công của bộ môn. Chú ý cao đến việc phân loại nội dung câu hỏi theo 4 mức độ.
- Giáo viên hoàn thành ngân hàng câu hỏi và nộp lại cho tổ trưởng chuyên môn tổng hợp để đưa vào ngân hàng câu hỏi chung trên trang https://tracnghiemonline.vn.
Minh họa: Từ trang https://tracnghiemonline.vntiến hành đăng nhập tạo ngân hàng câu hỏi trắc nghiệm cho đợt kiểm tra từ mục: tiến hành tạo các thư mục để lưu trữ câu hỏi theo các mức bằng cách Import câu hỏi từ file do giáo viên soạn câu hỏi cung cấp:
- In tất cả các câu hỏi của ngân hàng câu hỏi theo từng mức độ để tiến hành thẫm định câu hỏi.
- Tạo đề từ ngân hàng câu hỏi sau thẫm định để chuẩn bị kỳ kiểm tra theo đúng tỉ lệ của mức độ câu hỏi do Ban giám hiệu quy định:
Minh họa: Từ trang https://tracnghiemonline.vn tiến hành đăng nhập và tạo đề từ mục
- Đưa danh sách học sinh của các khối có liên quan đến kỳ kiểm tra từ http://vnedu.vn vào để tạo mã đăng nhập cho từng học sinh hoặc nhóm học sinh; cấu hình đề kiểm tra (số lượng câu hỏi, thời gian dự thi và số điểm cho từng câu hỏi…).
Minh họa: Từ trang https://tracnghiemonline.vntiến hành đăng nhập và tạo kỳ kiểm tra từ mục
- Bảo mật mã đăng nhập và khống chế thời gian mở đề kiểm tra tránh tình trạng đề mở trước nhiều giờ và đóng đề sau nhiều giờ.
● Bước ba: Hướng dẫn học sinh tiến trình làm bài kiểm tra trắc nghiệm online:
Minh họa:
TRƯỜNG XXXXXXXX
TỔ TIN HỌC
HƯỚNG DẪN QUI TRÌNH KIỂM TRA HỌC KỲ
BẰNG HÌNH THỨC TRẮC NGHIỆM ONLINE
Bước 1: Đến phòng thi nhận mã đăng nhập
Giám thị gọi tên, phát mã đăng nhập, và bố trí học sinh ngồi vào máy theo đúng sơ đồ à phát giấy nháp.
Bước 2: Đăng nhập và làm bài
Học sinh mở trình duyệt WEB: cốc cốc hoặc chrom và truy cập vào địa chỉ website: tracnghiemonline.vn
Học sinh tiếp tục click chọn vào mục Mã đăng nhập nhanh (dành cho học sinh)
Học sinh tiếp tục gõ mã đăng nhập mà giám thị đã cấp vào ô đăng nhập bằng mã code rồi bấm nút đăng nhập (Nếu báo mã code sai 2 lần học sinh thông báo giám thị)
Khi đăng nhập thành công, học sinh thấy giao diện sau:
Học sinh tiếp tục bấm vào liên kết danh sách môn thi:
Học sinh tiếp tục click vào liên kết Thi và click bắt đầu làm bài
Bước 3: Xem điểm thi và làm thủ tục rời khỏi phòng thi
Sau khi hết thời gian làm bài (hoặc chưa hết giờ làm bài mà học sinh click vào nộp bài) hệ thống sẽ tự tính và báo điểm.
Học sinh xem điểm và đến chỗ giám thị ký nhận
Giám thị xem trên hệ thống quản trị và ghi nhận điểm số rồi cho học sinh ký tên.
- Đáp án sẽ được thầy cô giảng dạy cung cấp sau kỳ thi để giải quyết khiếu nại, điều chỉnh điểm…
- Vào phòng thi giữ trật tự và tuyệt đối nghe theo sự hướng của giám thị
- Các sự cố như rớt mạng, cúp điện… sẽ được khắc phục bằng buổi thi dự bị.
- Các trường hợp vi phạm qui chế thi, thi hộ nếu bị phát hiện sẽ bị đình chỉ thi và xử lý theo qui định.
- Giấy nháp phải là giấy nháp do giám thị phát và có đóng dấu bằng con dấu của trường.
| BAN GIÁM HIỆU | TỔ TRƯỞNG |
● Bước 4: Kết xuất và lưu trữ dữ liệu, trả bài làm cho học sinh.
- Tại menu Xuất HTML tiến hành kết xuất dữ liệu để lưu trữ kết quả bài làm của học sinh sau kiểm tra, đưa về cho giáo viên bộ môn giải quyết khiếu nại tại lớp:
Với bài làm được lưu với dạng HTML chúng ta có thể đưa lên Trang WEB của trường để học sinh có thể theo dõi bài làm tại nhà.
● Bước 5: Giải quyết các trường hợp sai sót và thẫm định lại câu hỏi trắc nghiệm:
- Trong trường hợp đáp án câu hỏi bị sai người quản trị có thể thống nhất với các giáo viên bộ môn và Ban giám hiệu quyết định chọn lại đáp án đúng trong đề thi và sau đó chọn mục chấm điểm lại để toàn bộ học sinh có làm câu hỏi trên sẽ được hệ thống chấm điểm đúng.
Minh họa:
- Sau khi có kết quả bài làm ban tổ chức kỳ kiểm tra có thể xem xét lại tỉ lệ làm đúng/sai của các câu hỏi nhằm phân lại mức độ cho ngân hàng đề tối ưu hơn bầng cách thống kê theo tỉ lệ câu hỏi ở mục quản lý thi online:
Minh họa:
2.2. Đối với học sinh:
- Cần có kỹ năng làm bài trắc nghiệm và cơ bản biết thao tác trên máy tính.
- Tuân thủ đúng nguyên tắc làm các bài kiểm tra, nghe theo sự hướng dẫn của giám thị.
- Học bài, hiểu bài để đủ năng lức làm các câu hỏi từ cơ bản đến mức độ cao hơn theo khung chuẩn kiến thức đã quy định.
- Có quyền khiếu nại những vướn mắc trong quá trình làm bài và sau khi làm bài để hoàn thiện kết quả bào làm.
Minh họa: quá trình làm bài kiểm tra của học sinh
+ Bước 1: Học sinh lấy mã được cấp từ giám thị coi kiểm tra.
+ Bước 2: Học sinh vào trang https://tracnghiemonline.vnđiền mã đăng nhập để làm bài (đã có qui trình hướng dẫn bằng văn bản)
+ Bước 3: Nộp bài và xem điểm.
+ Bước 4: Xem lại bài làm sau kỳ kiểm tra bằng website của trường hoặc từ giáo viên bộ môn. Khiếu nại nếu có.
3. Khả năng áp dụng của giải pháp:
- Có thể phổ biến áp dụng ở một số trường khác trong huyện, tỉnh với điều kiện cho phép về cơ sở vật chất.
- Tham mưu với Ban giám hiệu tổ chức kiểm tra đồng loạt (hệ số 2) cho một số bộ môn khác có trắc nghiệm 100%.
4. Hiệu quả, lợi ích thu được:
Qua lần áp dụng tại bộ môn tin học học kỳ 1 năm 2017 – 2018 chúng tôi nhận thấy sự hiệu quả rõ rệt như sau:
Một, điểm số học sinh phản ánh đúng năng lực, vì theo hình thức này mỗi học sinh xem như làm một đề kiểm tra ngẫu nhiên trong bộ đề, không xảy ra tình trạng trao đổi khi làm bài.
Hai, Tiết kiệm được chi phí in ấn và tiết kiệm được thời gian chấm điểm trả bài làm cho học sinh.
Ba, đối với các học sinh có điểm số thấp hoặc ỷ lại vào sự giúp đỡ của bạn bè sau kỳ kiểm tra có những cải thiện về cách học và làm bài trắc nghiệm rõ rệt
Bốn, không xảy ra tiêu cực trong kiểm tra, học sinh không đoán đề theo cách dạy của giáo viên bộ môn vì đề kiểm tra được tổng hợp và thẫm định từ nhiều giáo viên bộ môn.
Tài liệu được chia sẻ miễn phí tại: https://www.dvtuan.com/