1. Là tác giả đề nghị xét công nhận sáng kiến: Giải pháp nâng cao chất lượng sinh hoạt tổ chuyên môn trường Tiểu học
2. Chủ đầu tư tạo ra sáng kiến: Tác giả đồng thời là chủ đầu tư tạo ra sáng kiến.
3. Lĩnh vực áp dụng sáng kiến: Quản lý Giáo dục
4. Ngày sáng kiến được áp dụng lần đầu: 04/5/2020
5. Mô tả bản chất của sáng kiến:
5.1. Tính mới của sáng kiến:
Quản lý chuyên môn là quá trình giáo dục đặt ra cho trường tiểu học, sao cho bốn nhân tố then chốt: mục tiêu giáo dục, nội dung giáo dục, phương pháp giáo dục và kết quả giáo dục tương tác thống nhất với nhau. Muốn đạt được những yêu cầu trên thì việc sinh hoạt tổ chuyên môn đóng vai trò rất quan trọng vì: Tổ chuyên môn là tổ chức cơ sở của bộ máy chính quyền nhà trường trực tiếp quản lý giáo viên về mặt tư tưởng, trình độ chuyên môn, nghiệp vụ, kế hoạch giáo dục và giảng dạy, kết quả đào tạo học sinh; là nơi tổ chức thực hiện chương trình theo nội dung, phương pháp đã quy định; nơi triển khai toàn bộ các hoạt động giáo dục tới học sinh. Đây cũng chính là nơi chịu trách nhiệm trực tiếp về chất lượng hiệu quả dạy và học của nhà trường. Đồng thời tổ chuyên môn là nơi kịp thời hỗ trợ tay nghề giáo viên, giúp cán bộ quản lý phân loại giáo viên theo nghiệp vụ sư phạm. Vì thế sinh hoạt tổ chuyên môn là hoạt động nhằm bồi dưỡng chuyên môn, nghiệp vụ, năng lực sư phạm cho giáo viên, góp phần tháo gỡ những khó khăn trong quá trình giảng dạy và thực hiện nhiệm vụ năm học; là hoạt động trong đó giáo viên học tập lẫn nhau, là nơi thử nghiệm và trải nghiệm những cái mới, là nơi kết nối giữa lý thuyết với thực hành, giữa ý định và thực tế.
Thật vậy, hoạt động của tổ chuyên môn chiếm vị trí rất quan trọng trong việc nâng cao chất lượng dạy học, là nền tảng vững chắc cho hoạt động giáo dục nhà trường. Nâng cao chất lượng sinh hoạt tổ chuyên môn sẽ giúp giáo viên hứng thú với hoạt động sinh hoạt chuyên môn ở tổ khối. Từ đó giáo viên phát huy hết khả năng sáng tạo của bản thân, góp phần tích cực vào công tác nâng cao chất lượng dạy và học của nhà trường. Hoạt động tổ chuyên môn có đủ mạnh thì hoạt động giáo dục nhà trường mới đủ mạnh và bền vững.
Thực hiện tốt sinh hoạt chuyên môn theo hướng đổi mới, với các mục tiêu hướng đến:
+ Bồi dưỡng giúp giáo viên nắm vững quan điểm, phương pháp, kĩ thuật dạy học, hướng dẫn hoạt động giáo dục phù hợp với đối tượng học sinh và quá trình tổ chức hoạt động học tập.
+ Xây dựng và phát triển quan hệ đồng nghiệp thân thiện, tôn trọng theo hướng hợp tác, hỗ trợ và dân chủ; đảm bảo cơ hội phát triển chuyên môn cho mọi giáo viên.
Chính vì vậy, vai trò người cán bộ quản lý phải có sự đầu tư, quan tâm, hỗ trợ kịp thời cho hoạt động của tổ chuyên môn. Người cán bộ quản lý ngoài trách nhiệm hàng ngày, cần phải đề ra những biện pháp chuyên môn phù hợp với điều kiện thực tế của nhà trường, cần có giải pháp tích cực để nâng cao hiệu quả một buổi họp tổ chuyên môn, thúc đẩy hoạt động tổ chuyên môn đi lên, đem lại hiệu quả cao nhất nhằm đáp ứng mục tiêu giáo dục của ta hiện nay là “Nâng cao dân trí , đào tạo nhân lực, bồi dưỡng nhân tài”.
5.2. Nội dung sáng kiến:
Để nâng cao chất lượng sinh hoạt tổ chuyên môn trong trường tiểu học cần thực hiện giải pháp như sau:
5.2.1. Chọn lọc giáo viên có năng lực giữ chức vụ tổ trưởng
Xác định được vai trò tổ trưởng chuyên môn rất quan trọng: là người chịu sự quản lý của ban giám hiệu nhà trường, có nhiệm vụ truyền lại những chỉ đạo về các hoạt động trong nhà trường.Vì vậy, muốn chỉ đạo tốt hoạt động của tổ, tôi đã cân nhắc và chọn tổ trưởng phải là giáo viên có năng lực quản lý và phải là:
- Người giáo viên tiêu biểu trong tổ khối cả về năng lực chuyên môn và phẩm chất đạo đức, có uy tín trong đội ngũ và uy tín với học sinh, cha mẹ học sinh, đồng thời phải là người có khả năng thuyết phục, vận động quần chúng, có khí chất mạnh mẽ, không ngại va chạm, dám đấu tranh tự phê bình và phê bình; phải là người tích cực đi đầu, xung phong gương mẫu trong mọi hoạt động, có kiến thức vững vàng, nhất là hoạt động phải có kế hoạch.
- Người nhiệt tình, kiên quyết, giám quyết định, chịu trách nhiệm với công việc, am hiểu công việc, đồng thời có nhiều đóng góp tích cực trong việc xây dựng tập thể vững mạnh.
- Người sẵn sàng giúp đỡ đồng nghiệp về mọi mặt. Điều cốt lỏi là biết động viên tinh thần, khích lệ sự cố gắng phấn đấu của mọi thành viên trong tổ.
- Biết lắng nghe, phân tích dư luận quần chúng, giải quyết kịp thời những mâu thuẫn, thắc mắc, tạo sự hòa hợp thống nhất và gắn bó các thành viên trong tổ với nhau.
Để việc chọn tổ trưởng chuyên môn được chính xác, đầu mỗi năm học, dựa trên cơ sở kết quả công tác và uy tín của từng giáo viên trong các năm học trước gần nhất, tôi tham mưu với hiệu trưởng thống nhất quan điểm chọn tổ trưởng. Vì tổ trưởng chuyên môn là người quản lý trực tiếp các thành viên trong tổ. Chất lượng tổ chuyên môn nâng lên hay không, chất lượng đội ngũ giáo viên trong tổ được nâng lên hay không là do việc đầu tư xây dựng, quản lý tổ chuyên môn một cách hiệu quả.
5.2.2. Xây dựng mối quan hệ tình bạn, tình đồng nghiệp chân thành giữa các thành viên trong tổ
Để tạo được một tập thể tốt về mọi mặt và cùng tiến trong công tác, tôi đã tập trung vào một số việc sau:
- Tăng cường việc xây dựng mọi quan hệ giữa các thành viên trong tập thể từ tính cách của mỗi người như lòng yêu mến, tôn trọng đồng nghiệp, quan tâm hợp tác giáo dục, lo lắng công việc chung của tổ, của nhà trường, biết trách nhiệm của mình với công việc, với tập thể, có ý thức tổ chức kỉ luật, tôn trọng lãnh đạo.
- Dân chủ hóa hoạt động của tổ, tạo mọi điều kiện cho từng thành viên cùng tham gia vào những công việc chung, tích cực đóng góp xây dựng tập thể vững mạnh.
- Tổ trưởng và giáo viên phải thực sự đoàn kết, mạnh dạn tự phê bình và phê bình, thực hiện công bằng trong xử sự, tạo sự tin yêu của tập thể.
5.2.3. Giúp các thành viên trong tổ nhận thức được tầm quan trọng của việc sinh hoạt tổ chuyên môn
Để nâng cao chất lượng giáo dục trong nhà trường thì người quản lý phải làm cho giáo viên nhận thức rõ: sinh hoạt tổ chuyên môn là hoạt động nhằm bồi dưỡng chuyên môn, nghiệp vụ, năng lực sư phạm cho giáo viên, góp phần tháo gỡ những khó khăn trong quá trình giảng dạy, là hoạt động học tập lẫn nhau, là nơi thử nghiệm và trải nghiệm những cái mới, là nơi kết nối giữa lý thuyết với thực hành.
Qua sinh hoạt tổ chuyên môn giáo viên học được nhiều điều để phát triển năng lực chuyên môn của mình, nâng cao chất lượng các bài học của học sinh. Cùng nhau xây dựng và tạo nên văn hoá nhà trường, cộng tác giải quyết các vấn đề đặt ra (ví dụ: các thắc mắc về chương trình – sách giáo khoa, việc đổi mới phương pháp dạy học, đổi mới kiểm tra, đánh giá, việc học tập của học sinh, ...)
5.2.4. Phát huy vai trò của tổ trưởng chuyên môn
- Căn cứ vào kế hoạch của nhà trường, tổ trưởng chuyên môn cần chủ động xây dựng kế hoạch chuyên môn của tổ. Kế hoạch cần chi tiết, cụ thể, rõ ràng và phải cụ thể được kế hoạch tháng, tuần, ngày; nội dung, biện pháp thực hiện, người thực hiện, thời gian thực hiện, thời gian hoàn thành, kết quả,…
Người quản lý cần hỗ trợ cho tổ trưởng chuyên môn trong việc sắp xếp phân công công việc trong tổ, vì đây là khâu hết sức quan trọng. Người tổ trưởng chuyên môn phải nắm được mặt mạnh, mặt yếu của mỗi giáo viên từ đó phân công công việc hợp lý với từng thành viên trong tổ. Phân công hợp lý sẽ tạo điều kiện cho mọi người phát huy được tài năng, nâng cao hiệu quả chất lượng giáo dục. Khi phân công cần đảm bảo đến lợi ích của học sinh (bố trí giáo viên cũ xen giáo viên mới, giáo viên giỏi kèm giáo viên còn hạn chế để hỗ trợ khi soạn giảng và trao đổi kinh nghiệm.); đảm bảo khối lượng công việc đối với mỗi giáo viên; quan tâm đúng mức tới nguyện vọng, sức khỏe của mỗi thành viên. Tổ trưởng dự kiến phân công phải có sự trao đổi, tham khảo ý kiến của ban giám hiệu.
- Tổ trưởng chuyên môn cần chủ động lựa chọn và lên kế hoạch thực hiện chuyên đề theo tình hình thực tế của tổ khối.
- Chủ động tham mưu với lãnh đạo nhà trường các vấn đề về chuyên môn. Các kế hoạch của tổ chuyên môn phải được sự kiểm duyệt của ban giám hiệu trước khi triển khai trong tổ. Tổ trưởng phải chuẩn bị kĩ nội dung các lần họp tổ, có thể thông báo trước nội dung cần thiết để các thành viên trong tổ chuẩn bị.
- Sau khi các thành viên trong tổ thảo luận, bàn bạc những vấn đề chưa thống nhất thì tổ trưởng là người đưa ra quyết định cuối cùng. Nếu gặp khó khăn mà tổ trưởng không tự giải quyết được thì có thể xin ý kiến của lãnh đạo nhà trường.
- Cùng với lãnh đạo nhà trường dự giờ thăm lớp các giáo viên trong tổ để có nhận xét chính xác về tay nghề của giáo viên, từ đó có biện pháp nâng cao tay nghề giáo viên trong tổ một cách hiệu quả nhất.
5.2.5. Thực hiện tốt vai trò của Phó Hiệu trưởng trong công tác chỉ đạo sinh hoạt chuyên môn của tổ khối
- Tôi sắp xếp công việc và thường xuyên dự họp tổ khối để kịp thời nắm bắt thông tin, nắm bắt nhu cầu của giáo viên, các vướng mắc về chuyên môn để có biện pháp kịp thời, nắm bắt được các vấn đề này, tôi yêu cầu tổ khối chủ động đưa vấn đề ra bàn bạc, thảo luận. Có thể tổ chức thành chuyên đề nhằm giúp giáo viên định hướng được vấn đề.
- Tôi thường xuyên khơi gợi cho giáo viên mạnh dạn bày tỏ ý kiến của mình. Đặt vấn đề giúp giáo viên động não tìm ra cách giải quyết. Mỗi giáo viên đều đưa ra một cách giải quyết, nhiều giáo viên sẽ có nhiều cách giải quyết khác nhau. Từ đó chọn lựa ra những cách thực hiện phù hợp nhất trong tổ.
- Hướng dẫn tổ trưởng xây dựng kế hoạch họp phù hợp, hiệu quả trong tổ. Nội dung họp cần xoáy sâu vào chuyên môn, tìm cách giải quyết, cách thực hiện nội dung các bài khó dạy, các phương pháp, hình thức dạy học cũng như công tác chủ nhiệm lớp phù hợp, hiệu quả. Trao đổi kinh nghiệm về việc bồi dưỡng học sinh năng khiếu, hỗ trợ, giúp đỡ học sinh chưa hoàn thành môn học, chưa đạt năng lực, phẩm chất.
- Tôi luôn tìm tòi, học hỏi để nắm vững chuyên môn, chương trình cũng như các phương pháp, quy trình giảng dạy để hỗ trợ thêm cho các tổ khối trưởng những khó khăn trong tổ, cùng đồng hành với họ trong việc nâng cao chất lượng giáo dục trong nhà trường.
- Mỗi tháng tôi đều có buổi họp với các tổ trưởng chuyên môn nhằm đánh giá rút kinh nghiệm những kết quả, những mặt làm được và chưa làm được của các tổ trưởng một cách thẳng thắn, chân tình nhằm giúp họ thực hiện tốt hơn vai trò, nhiệm vụ của mình.
5.2.6. Tăng cường biện pháp quản lý chương trình, kế hoạch giảng dạy
Mục tiêu giáo dục của trường Tiểu học được thể hiện trong chương trình giảng dạy các môn học theo quy định của Bộ GD&ĐT. Việc thực hiện đầy đủ, nghiêm túc chương trình là yêu cầu bắt buộc đối với tất cả giáo viên.
Để quản lý việc thực hiện chương trình giảng dạy, thông thường Phó hiệu trưởng nhà trường phải thực hiện các công việc sau:
- Triển khai đầy đủ, kịp thời sự chỉ đạo của Bộ GD&ĐT về giảng dạy các môn học của từng năm học, đặc biệt là những nội dung mới bổ sung hoặc điều chỉnh trong chương trình giảng dạy. Trên cơ sở chương trình các môn học và hướng dẫn của cấp trên hàng năm, từng giáo viên lập kế hoạch giảng dạy của mình một cách chi tiết cho năm học, kế hoạch giảng dạy của giáo viên phải được thông qua tổ chuyên môn để bàn bạc và kiểm tra.
- Chỉ đạo lập thời khoá biểu hợp lý, khoa học, đảm bảo quyền lợi của giáo viên và quyền lợi học tập của học sinh, dùng thời khoá biểu để quản lý giảng dạy hàng ngày, qua đó nắm bắt được việc thực hiện chương trình giảng dạy của giáo viên.
- Tổ chức hoạt động thăm lớp dự giờ của các tổ chuyên môn, bản thân Hiệu trưởng và phó hiệu trưởng cũng thường xuyên dự giờ của giáo viên để kiểm tra việc thực hiện chương trình, kế hoạch giảng dạy và trình độ chuyên môn, nghiệp vụ của giáo viên.
- Hàng tháng, quy định các tổ khối báo cáo việc thực hiện chương trình của các thành viên trong tổ, các giáo viên chủ nhiệm báo cáo tình hình học tập của lớp. Nếu phát hiện được các trường hợp thực hiện chưa đúng hoặc có những kiến nghị xác đáng của giáo viên chủ nhiệm và học sinh, nhà trường thông báo đến giáo viên bộ môn và yêu cầu giáo viên có biện pháp khắc phục.
- Đối với giáo viên được phân công dạy bồi dưỡng học sinh năng khiếu và hỗ trợ học sinh chưa hoàn thành nội dung học tập môn học thì yêu cầu các tổ khối xây dựng kế hoạch, tổ chức dạy chuyên đề, phân công người phụ trách các chuyên đề và tổ chức thực hiện.
5.2.7. Đổi mới phương pháp dạy học thông qua sinh hoạt tổ chuyên môn
Hiện nay, việc đổi mới cách dạy, cách học đang được toàn ngành đặc biệt quan tâm. Việc đổi mới phương pháp dạy học tập trung theo hướng nâng cao tính tích cực, chủ động của học sinh trong hoạt động nhận thức.
Quản lý việc đổi mới phương pháp dạy học tức là đòi hỏi giáo viên phải nắm vững các phương pháp dạy học, áp dụng thành thạo các phương pháp dạy học truyền thống và phối hợp chúng với các phương pháp dạy học hiện đại theo một hệ thống phương pháp dạy học phù hợp với nội dung từng bài dạy, với phương tiện dạy học hiện có của nhà trường.
Muốn vậy, với vai trò Phó hiệu trưởng nhà trường tôi thực hiện các công việc sau:
- Cung cấp cho tổ trưởng những quan điểm cơ bản của BGD&ĐT, nâng cao hiểu biết về phương pháp dạy học mới theo sự chỉ đạo của Phòng Giáo dục và Sở GD&ĐT.
- Yêu cầu các tổ chuyên môn có kế hoạch tổ chức sinh hoạt chuyên đề về đổi mới phương pháp dạy học, tổ chức thao giảng, rút kinh nghiệm để hoàn thiện dần phương pháp dạy học.
- Yêu cầu giáo viên tự học, tự bồi dưỡng qua các lần sinh hoạt tổ chuyên môn để nâng cao trình độ chuyên môn, nghiệp vụ.
Việc tổ chức cho giáo viên dự đầy đủ các lớp tập huấn, lớp chuyên đề sẽ giúp họ nắm được quy trình giảng dạy của các khối, nắm được đặc trưng các bộ môn, phân môn, hình dung được các đơn vị kiến thức của các khối để dạy đúng yêu cầu của khối mình được phân công; có thể giảng dạy được ở các khối khác theo yêu cầu của ban giám hiệu.
5.2.8. Nâng cao năng lực tự học, tự bồi dưỡngcủa giáo viên thông qua sinh hoạt tổ chuyên môn
Ban giám hiệu tạo điều kiện thuận lợi cho giáo viên có thời gian tự học, tự bồi dưỡng. Coi trọng những buổi sinh hoạt tổ chuyên môn. Hàng tháng tổ chuyên môn phải tổ chức trao đổi giảng dạy theo chuyên đề, mỗi giáo viên dự giờ của đồng nghiệp ít nhất 2 tiết/tháng để rút kinh nghiệm giờ dạy. Thảo luận trao đổi ý kiến với những bài dạy khó, bài giảng mẫu, bài soạn mẫu, những vấn đề khó và thống nhất chung những kiến thức cơ bản để kiểm tra, đánh giá học sinh theo khối. Tổ chức các hoạt động theo chủ đề trong các buổi sinh hoạt chuyên môn tập trung vào một số điểm mới của năm học. Trong khi tổ chức sinh hoạt chuyên môn, phải tạo ra sự đa dạng hóa các loại hình sinh hoạt, tạo mọi cơ hội để mọi người được trình bày ý kiến, phản ánh kinh nghiệm của mình hoặc tiếp nhận những vấn đề mới mẽ, những nguồn thông tin bổ ích, tránh thuyết giáo một chiều đơn điệu, nhàm chán. Người tổ trưởng chủ trì các buổi sinh hoạt không chỉ có tài diễn thuyết mà còn phải có tài điều khiển làm chủ được quá trình tham gia đóng góp ý kiến của các thành viên trong tổ. Có khả năng phân tích, tổng hợp, giải quyết vấn đề, rút ra những kết luận cần thiết, hoặc nêu ra những vấn đề để mọi người tiếp tục, bàn bạc suy nghĩ.
- Chỉ đạo nâng cao chất lượng sinh hoạt tổ, nhóm chuyên môn, lấy đơn vị tổ nhóm chuyên môn nhà trường là nơi chỉ đạo, bồi dưỡng nâng cao kiến thức, chất lượng chuyên môn, nghiệp vụ sư phạm, đổi mới phương pháp dạy học. Phát huy tinh thần tự học, tự bồi dưỡng của mỗi giáo viên.
Khuyến khích giáo viên tham gia học tập để nâng chuẩn đào tạo, tạo mọi điều kiện cho giáo viên tham gia các lớp học để nâng cao nghiệp vụ chuyên môn.
- Bồi dưỡng chuyên môn qua việc tổ chức chuyên đề, thao giảng:
Trong công tác quản lý chỉ đạo chuyên môn tôi đặc biệt chú ý đến hoạt động tổ chức chuyên đề, thao giảng, có thể nói đây là một việc làm rất cần thiết bởi vì với các nội dung cụ thể sẽ là những ví dụ sinh động giúp cho giáo viên mắt thấy, tai nghe những gì mình được học ở lý thuyết và được chứng kiến trên thực tế. Nhận thức vấn đề này tôi thường xuyên chỉ đạo tổ chuyên môn tổ chức chuyên đề cho giáo viên được dự giờ và rút kinh nghiệm. Khuyến khích giáo viên tham gia học tập để nâng chuẩn đào tạo, tạo mọi điều kiện cho giáo viên tham gia các lớp học để nâng cao nghiệp vụ chuyên môn. Với những giáo viên yếu về chuyên môn nghiệp vụ sư phạm, người quản lý cần kết hợp với khối trưởng có biện pháp giúp đỡ thường xuyên bằng cách tổ chức các tiết chuyên đề về phương pháp dạy học mới ở tổ khối để họ có điều kiện bồi dưỡng tại chỗ, dần hoà nhập với phương pháp giảng dạy học mới. Với những giáo viên tuổi nghề chưa nhiều, thiếu kinh nghiệm giảng dạy, cần động viên họ tích cực dự giờ đồng nghiệp để nâng trình độ trên chuẩn.
Thông qua tiết dạy minh họa chuyên đề để so sánh, kiểm định việc vận dụng lý thuyết vào thực hành. Qua mỗi tiết, chúng tôi cùng ngồi lại nhận xét, đánh giá và rút kinh nghiệm một cách thẳng thắn với tinh thần giúp mhau cùng tiến bộ.
Nội dung hoạt động của tổ chuyên môn rất phong phú. Trong đó hoạt động chuyên đề là một hoạt động cơ bản được qui định trong các hoạt động của tổ chuyên môn. Hoạt động chuyên đề gắn liền với vị trí, chức năng của tổ chuyên môn ở trường tiểu học và thực tiễn dạy học sinh động hiện nay ở nhà trường. Do đó, sau khi thực dạy ba tuần, tôi họp các tổ khối trưởng bàn bạc đưa ra kế hoạch mở các chuyên đề, phân công người dạy cụ thể, rồi tiến hành xây dựng các chuyên đề.
Nội dung chuyên đề được đưa xuống tổ chuyên môn thảo luận. Ban giám hiệu định hướng cho giáo viên thảo luận xoay quanh những khó khăn, vướng mắc khi thực hiện những vấn đề mà chuyên đề đặt ra, đồng thời tự bản thân họ phải tìm ra được biện pháp khắc phục những khó khăn đó, để sau khi tổ chức chuyên đề xong bản thân giáo viên sẽ tự đối chiếu với cách thức họ đưa ra và từ đó tự điều chỉnh những phương pháp dạy học cho phù hợp.
* Ví dụ : Dạy luyện nói cho HS lớp Một
Khó khăn khi dạy cho học sinh lớp Một luyện nói là: HS rất ít chịu nói. Khi nói thì không thành câu hoặc dùng từ ngữ thiếu chính xác. Để HS nói được, giáo viên thường đưa ra những gợi ý nhỏ để học sinh trả lời.
Vậy thì làm thế nào để học sinh tự tin khi nói và có thể nói tốt chủ đề yêu cầu của bài. Nhiệm vụ của chuyên đề là phải giúp họ giải quyết được những gút mắc này.
Để chuyên đề đạt hiệu quả thì giáo viên cần hiểu được rằng:
+ Hoạt động luyện nói của HS là hết sức quan trọng không thể bỏ qua (mặc dù nó chỉ chiếm khoảng 10- 15 phút trong một tiết). Tuy nhiên nếu dạy tốt hoạt động này sẽ giúp các em tự tin trong giao tiếp hằng ngày, mạnh dạn bày tỏ ý kiến trước đám đông và điều quan trọng là sẽ giúp các em học tốt phân môn Tập làm văn sau này.
+ Giờ luyện nói: học sinh phải vận dụng tất cả những vốn sống của mình để nói. Chính vì vậy việc đưa ra từng câu hỏi nhỏ để gợi ý cho học sinh trả lời là không phù hợp. Chỉ nên đưa từng gợi ý nhỏ đối với những em không biết cách diễn đạt.
+ Đối với những chủ đề quen thuộc giáo viên cần khai thác triệt để vốn sống của các em, phải chịu khó lắng nghe và kịp thời chỉnh sửa những từ ngữ mà học sinh dùng chưa chính xác trong từng ngữ cảnh.
Sau từng chuyên đề đều chia tổ thảo luận đóng góp ý kiến theo các gợi ý:
+ Phương pháp và hình thức tổ chức phù hợp chưa? (nếu chưa thì đề xuất phương pháp và hình thức tổ chức khác phù hợp hơn).
+ Nếu ta áp dụng như thế có khó khăn, vướng mắc gì không? (nếu có thì nêu những khó khăn, vướng mắc)…
Trước đây mỗi khi thao giảng trường, tôi thường chỉ định một giáo viên có nhiều kinh nghiệm dạy cho cả trường cùng dự. Sau khi dự giờ mức độ tiếp thu của mỗi giáo viên chưa rõ, một số giáo viên đi dự giờ chưa có ý thức nghiêm túc ghi chép không đầy đủ nên kết quả qua buổi thao giảng không cao. Hiện nay tôi đã cải tiến lại cách tổ chức như sau: Mỗi khi thao giảng trường hoặc tổ khối thì từng giáo viên ai cũng lần lượt được thực hiện. Giáo viên nào chưa mạnh dạn thì được góp ý giúp đỡ để lần sau dạy tiếp cho đến khi có hoạt động đạt yêu cầu cao hơn. Với biện pháp này giúp giáo viên học tập lẫn nhau rất nhiều. Khi dự giờ, giáo viên đã có ý thức tốt hơn, chuẩn bị chu đáo, theo dõi ghi chép đầy đủ để tham gia ý kiến cùng rút kinh nghiệm.
Từ những hình thức này sẽ tạo cơ hội cho giáo viên trao đổi kinh nghiệm về việc thực hiện, đối chiếu với việc thực hiện của đồng nghiệp để rút ra những tồn tại cần khắc phục, học hỏi những cái hay, cái tốt. Chúng tôi thực sự thấy hiệu quả với những buổi thao giảng và các buổi chuyên đề. Sau mỗi tiết dạy là những bài học không chỉ cho chính người giảng dạy mà còn cho tất cả thành viên trong Hội đồng sư phạm, những lời góp ý sâu sắc, chính xác, chân thành và đầy tinh thần xây dựng, luôn được tôn trọng, xem xét hưởng ứng. Qua việc thể hiện thành công các chuyên đề trong tổ khối sẽ giúp giáo viên trưởng thành rất nhiều về trình độ tay nghề, năng lực sư phạm, chất lượng người thầy được nâng lên, phát huy được năng lực tiềm tàng, sáng kiến, kinh nghiệm của từng tổ viên trong tổ khối, nhân rộng những kinh nghiệm tốt trong toàn trường, từ đó không ngừng nâng cao chất lượng học tập của học sinh.
5.2.9. Nâng cao hiệu quả các buổi sinh hoạt chuyên môn
- Sinh hoạt chuyên môn tốt là điều kiện thuận lợi cho giáo viên bồi dưỡng tay nghề, nâng cao chất lượng dạy học.
+ Ngay từ đầu năm học tôi chỉ đạo tổ chuyên môn họp định kỳ 2 lần/ tháng theo quy định của ngành và công văn số 1315/BGDĐT-GDTH ngày 16/4/2020. Nội dung họp phải phong phú, bàn sâu vào chuyên môn, cụ thể về việc thực hiện quy chế chuyên môn; bàn bạc, thống nhất các tiết dạy khó, các bài dạy khó và hướng giải quyết để giúp đỡ giáo viên có tay nghề còn non; thảo luận các nội dung trong Thông tư 30/2014/TT-BGDĐT về Quy định đánh giá học sinh tiểu học; Thông tư 22/2016/TT-BGDĐT về sửa đổi, bổ sung một số điều của Quy định đánh giá học sinh tiểu học; Thông tư số 27/2020/TT-BGDĐT ngày 04/9/2020, Thông tư Ban hành Quy định đánh giá HS tiểu học (năm học: 2020-2021 đối với lớp 1. Có hiệu lực từ 20/10/2020), công văn 896 về về nội dung điều chỉnh theo vùng miền; xây dựng các tiết lên lớp chuyên đề trong khối, toàn trường.... Tổ chức thao giảng với những bài khó, tiết khó để thống nhất chung trong khối. Thông qua các tiết thao giảng này giáo viên tìm ra các biện pháp giảng dạy tốt nhất và học hỏi kinh nghiệm lẫn nhau của các đồng nghiệp.
+ Sinh hoạt chuyên môn toàn trường là những buổi sinh hoạt có trong kế hoạch, theo từng chuyên đề để thống nhất phương pháp giảng dạy cho từng môn, hoặc tổ chức lên lớp bằng giáo án điện tử để giáo viên được dự, rút kinh nghiệm đi đến thống nhất phương pháp dạy học mới.
+ Sinh hoạt chuyên môn ở từng cụm trường theo chỉ đạo chuyên môn của phòng GD&ĐT như việc tổ chức các chuyên đề, đổi mới phương pháp dạy học, hội thảo quy chế chuyên môn,… sẽ giúp giáo viên có điều kiện học tập đồng nghiệp, nâng cao nghiệp vụ của mình.
- Thông qua các hình thức sinh hoạt chuyên môn ở tổ khối, trường và cụm trường, giáo viên tự đánh giá được trình độ chuyên môn của mình đang ở mức nào từ khâu xây dựng kế hoạch bài dạy đến kiến thức, kĩ năng sư phạm, kĩ năng sử dụng giáo án điện tử, … Đây thực sự là dịp giáo viên được hoà mình trong không khí sinh hoạt chuyên môn, được nghe, thấy và thể hiện mình trong môi trường học tập bổ ích và lý thú. Cũng qua các buổi sinh hoạt chuyên môn tôi đánh giá được khả năng của từng giáo viên khi họ thể hiện quan điểm của mình với các hướng giải quyết phần bài khó, tiết dạy khó, góp ý với đồng nghiệp trong khối, trong trường về kết quả giờ dự, cùng tranh luận giải quyết những thắc mắc, băn khoăn khi giảng dạy để có ý kiến thống nhất.
- Ngoài việc dự giờ, tôi tham dự họp khối thường xuyên để lắng nghe giáo viên trao đổi chuyên môn cũng như những khó khăn, vướng mắc trong giảng dạy và từ đó có hướng điều chỉnh, khắc phục kịp thời cho phù hợp.
5.3. Khả năng áp dụng của sáng kiến:
- Sáng kiến “Nâng cao chất lượng sinh hoạt tổ chuyên môn” được áp dụng tại trường Tiểu học Thanh Phú A, thị xã Bình Long, tỉnh Bình Phước và đã mang lại kết quả tốt.
- Sáng kiến có thể áp dụng rộng rãi cho tất cả các trường tiểu học trong và ngoài tỉnh.
6. Những thông tin cần được bảo mật: không có
7. Các điều kiện cần thiết để áp dụng sáng kiến:
Muốn áp dụng giải pháp đã trình bày trong sáng kiến đòi hỏi người thực hiện phải có các điều kiện sau:
- Người quản lý phải vừa có tâm, vừa có tầm, am hiểu công việc, nhiệt tình, kiên quyết, dám quyết định, có trách nhiệm với công việc.
- Người quản lý phải tích cực đi đầu, gương mẫu trong mọi hoạt động, có kiến thức vững vàng, có nhiều kinh nghiệm trong công tác quản lý, làm việc luôn có kế hoạch.
- Ban giám hiệu cần quản lý chặt chẽ nội dung các buổi sinh hoạt chuyên môn của tổ khối, phải chủ động vào cuộc cùng với các tổ trưởng chuyên môn xây dựng kế hoạch chuyên môn chi tiết theo từng tháng.
- Cở sở vật chất của nhà trường phải tương đối đầy đủ.
8. Đánh giá lợi ích thu được hoặc dự kiến có thể thu được do áp dụng sáng kiến theo ý kiến của tác giả
a. Kết quả:
Nhờ sự nỗ lực của bản thân trong công tác nâng cao chất lượng sinh hoạt tổ chuyên môn trong nhà trường đã mang lại kết quả rất khả quan như sau:
- Chất lượng sinh hoạt tổ chuyên môn được nâng lên rõ rệt. Nội dung buổi họp có chiều sâu, phong phú và hiệu quả hơn. Người tổ trưởng cũng bản lĩnh hơn, điều hành công việc một cách khoa học, triển khai và thực hiện tốt các chỉ đạo của ngành cũng như của nhà trường. Tham mưu tốt với lãnh đạo nhà trường trong các vấn đề về chuyên môn, mạnh dạn xử lý, điều hành các hoạt động của tổ trong phạm vi quyền hạn của mình.
- Bên cạnh đó chất lượng tay nghề của giáo viên cũng được nâng cao. 100% giáo viên có khả năng vận dụng hiệu quả các hoạt động theo chương trình đổi mới và ứng dựng tốt công nghệ thông tin trong giảng dạy, không còn giáo viên tay nghề yếu kém. Hiệu quả giảng dạy cũng được nâng lên rõ rệt. Giáo viên có lòng tự tin khi lên lớp. Kịp thời giúp đỡ lẫn nhau về chuyên môn, nghiệp vụ, về phương pháp soạn giảng …, tạo được niềm tin trong phụ huynh, đồng nghiệp và chính quyền địa phương.
- Các giáo viên trường tôi đã biết lựa chọn các phương pháp giảng dạy phù hợp với đặc trưng môn học. Hình thức giảng dạy phong phú nhằm tích cực hoá các hình thức học tập của học sinh.
- Các thành viên trong tổ có tinh thần trách nhiệm trong mọi hoạt động, có tinh thần tự học để nâng cao chuyên môn nghiệp vụ.
- Xây dựng tốt nền nếp sinh hoạt, nội dung phong phú, có chất lượng.
- Thực hiện tốt công tác chủ nhiệm lớp: xây dựng nền nếp lớp tự quản, duy trì sĩ số 100%, gắn bó chặt chẽ với gia đình học sinh.
- Nền nếp kỉ cương trong tổ khối, trong nhà trường luôn được giữ vững, luôn có ý thức phấn đấu vươn lên trong công việc.
- Bản thân cũng được mở rộng thêm vốn hiểu biết cũng như nghiệp vụ quản lý.
b. Bài học kinh nghiệm:
Từ giải pháp đã thực hiện trên, tôi rút ra những kinh nghiệm sau:
- Người làm công tác quản lý cần biết khai thác, phát huy mặt mạnh của từng nhân tố trong nhà trường, tạo ra sức mạnh tổng hợp nhằm nâng cao chất lượng dạy và học trong trường tiểu học.
- Nhận thức đúng đắn vị trí, vai trò, nhiệm vụ, chức năng của tổ trưởng chuyên môn. Từ đó có quyết định đúng đắn trong việc cơ cấu và chọn tổ trưởng chuyên môn.
- Phải biết khẳng định tổ chuyên môn có vai trò hết sức quan trọng trong hoạt động chung của nhà trường. Kết quả hoạt động tổ chuyên môn là một trong những yếu tố quyết định sự thành công của hoạt động trong nhà trường. Vì thế việc nâng cao chất lượng sinh hoạt tổ chuyên môn là nhiệm vụ hết sức quan trọng của lãnh đạo nhà trường trong giai đoạn hiện nay. Nó là một trong những yếu tố quyết định chất lượng, hiệu quả đào tạo của nhà trường.
- Nâng cao hiệu quả sinh hoạt tổ chuyên môn không thể có kết quả trong một thời gian ngắn, muốn thành công còn đòi hỏi có sự hợp tác của các thành viên trong tổ, cùng sự quyết tâm tự học tự rèn của từng thành viên.
- Người làm công tác quản lý phải am hiểu, say mê với công tác chuyên môn; tạo mọi điều kiện thuận lợi cho tổ chuyên môn hoạt động có hiệu quả; phải biết nắm bắt và sử dụng những thông tin từ tổ chuyên môn để quyết định chính xác, hữu hiệu trong mọi công việc; phải tạo điều kiện giúp đỡ tổ chuyên môn hoạt động đúng mục tiêu đã định; hướng dẫn tổ chuyên môn lập kế hoạch hoạt động một cách đầy đủ về nội dung, phương pháp và chỉ tiêu phấn đấu cụ thể. Ngoài ra, cũng cần theo dõi, kiểm tra việc thực hiện kế hoạch, cập nhật các chỉ tiêu đã đạt được để kịp thời uốn nắn, thúc đẩy các hoạt động.
- Thường xuyên tham gia sinh hoạt với tổ để giải quyết những thắc mắc của tổ cũng như chỉ đạo kịp thời .
- Tổ chức các chuyên đề dạy học để tổ chuyên môn nghiên cứu, trao đổi, giao lưu với đồng nghiệp nhằm tạo điều kiện cho giáo viên phát huy tinh thần tập thể và góp phần xây dựng nhà trường ngày càng vững mạnh và tiến lên theo sự phát triển không ngừng của xã hội hiện nay.
Trên đây là một số kinh nghiệm mà tôi đã đúc kết được trong quá trình nghiên cứu và thực hiện tại đơn vị.
Thông qua đề tài này, tôi rất mong được sự đóng góp chân tình của các thầy cô để nội dung đề tài được hoàn thiện hơn và có hiệu quả cao hơn trong quá trình thực hiện ở thời gian tới .
Tài liệu được chia sẻ miễn phí tại: https://www.dvtuan.com/